KAMU YAPIM İŞLERİ UYGULAMA VE KONTROLLÜK İŞLEMLERİ SEMİNER NOTLARI

 

Ali Polat

Makine Mühendisi

 

TANIMLAR

Ön proje : Belli bir yapının kesin ihtiyaç programına göre; gerekli arazi ve zemin araştırmaları yapılmadan, bilgilerin halihazır haritalardan alındığı, çevresel etki değerlendirme ve fizibilite raporları dahil elde edilen verilere dayanılarak hazırlanan plân, kesit, görünüş ve profillerin belirtildiği bir veya birkaç çözümü içeren projeyi,

Kesin proje : Belli bir yapının onaylanmış ön projesine göre; mümkün olan arazi ve zemin araştırmaları yapılmış olan, yapı elemanlarının ölçülendirilip boyutlandırıldığı, inşaat sistem ve gereçleri ile teknik özelliklerinin  belirtildiği projeyi,

Uygulama projesi : Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği projeyi,

Anahtar teslimi götürü bedel sözleşme : Uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden yapılan sözleşmeyi,

Birim fiyat sözleşme : Ön veya kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak idarelerce hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile yüklenici tarafından bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı üzerinden yapılan sözleşmeyi,

Yapım müteahhidi : Yapım işi ihalesine teklif veren gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişimleri,

Ortak girişim : İhaleye katılmak üzere birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumları,

Yüklenici : Üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekliyi,

Alt yüklenici : Sözleşme konusu işin nev’i itibariyle bir kısmını yüklenici ile yaptığı sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişiyi,

Şartname : Yapım işine ait genel, özel, teknik ve idari esas ve usulleri gösteren belgeleri,

YFK : Yüksek Fen Kurulu

KİK : Kamu İhale Kurumu

YİİUY : Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

YİGŞ : Yapım İşleri Genel Şartnamesi

İş grubu : Anahtar teslimi götürü bedel sözleşme ile yapılacak işler ara veya kesin ödemelere ilişkin iş kalemlerinin toplamından oluşan ve sözleşme bedelinin belli (ilerleme) yüzdeleri ile gösterilen ödemeye esas birimleri,

İş kalemi : Birim fiyat sözleşme ile yapılacak işler ile karma sözleşmelerin birim fiyat teklif alınan kısımlarında, teknik ve özel yapım şartları belirtilen, birim fiyat tarifleri bulunan ve sözleşmelerinde bedeli gösterilen veya sonradan yeni birim fiyatı yapılan ödemeye esas birimleri,

İş programı : Yüklenicinin, işin süresi ve varsa iş kısımlarına ait bitirme tarihleri ile yıllık ödeme miktarlarını da dikkate alarak, yapım işine ait iş kalemlerini/gruplarını, aylık imalatı ve iş miktarlarını, ihzarat ödemesi öngörülen işlerde ihzaratı, yıllık ödenek dilimlerini ve bunların aylara dağılımını ayrıntılı olarak gösterdiği programını,

Yapı denetim görevlisi : İdare tarafından, işlerin denetimi için görevlendirilecek bir memur veya bir heyeti ve/veya idare dışından bu işleri yapmak üzere görevlendirilen gerçek veya tüzel kişi veya kişileri,

Gün : Takvim gününü,

 

KAMU SÖZLEŞME MEVZUATI - 4735

Kanunun amacı, kamu sözleşme taraflarının, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahip olması, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ait sözleşmelerde uygulama birliğini sağlamaktır.

 

İLKELER

—  Sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.

—  Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve ek sözleşme düzenlenemez.

—  Yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.  İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez.  Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.

YER TESLİMİ

Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren sözleşmede belirtilen süre içerisinde yüklenicinin başvurması ile yer tesliminin yapılması zorunludur.

Yapı denetim görevlisinin de bulunduğu komisyon tarafından yükleniciye tutanakla teslim edilir.

Yer teslim tutanağının onaylanması halinde gerçekleşmiş olacağı belirtilmiş ise tutanağın onaylanıp yükleniciye tebliğ edildiği tarihte yer teslimi yapılmış olur. (YİGŞ 6.2)

           

Yer teslimi ile yüklenicinin işe başlaması öngörülmektedir.

Yer tesliminde, fiziki veya hukuki olarak engeller bulunuyor ve fiili olarak işe başlanamıyorsa bunun Yer Teslim Tutanağında belirtilmesi gerekir.

Engellerin ortadan kalmasından sonra ‘İşe Başlama Tutanağı’ düzenlenmesi gerekmektedir.

 

‘İşe Başlama Tutanağı’ düzenleninceye kadar

- Teknik personel bildirgesine (YFK  25.03.2014 – 451)

- İş programı düzenlenmesine

- All-risk sigortasına

gerek yoktur.

 

Bu durumda yer teslimine bağlı olarak verilmesi gereken;

 - All-risk sigortası

- Teminat

- Teknik personel bildirgesine

ait sürelerin bitiş tarihi İşe Başlama Tutanağı’na göre belirlenecek yeni iş bitim tarihe göre düzenlenir veya revize edilir.

Süre uzatımı verilerek ödenek programı/dilimleri revize edilir.

 

İşe başlama ile birlikte iş bitim tarihi bir sonraki yıla sarktığı durumda iş yıllara sari hale gelir.

Bu durumda yapılacak hakedişlerde Gelir/Kurumlar vergisi kesintisi yapılması gerekir.

 

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90 ıncı maddesi gereği yer tesliminden ve işe başlanmasından itibaren 15 gün içerisinde ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne;

 

-Yüklenicinin adı ve adresinin,

- İşi adının,

- Sözleşme bedelinin,

- Yer teslimi veya İşe başlama tarihinin,

- İşin süresi ve iş bitim tarihinin,

bildirilmesi gerekmektedir.

Aksi halde 102 nci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca aylık asgari ücret tutarında idarî para cezası uygulanır.

 

ÖDENEK

İdari Şartnamenin 45.2 maddesinde planlanan yıllık ödenek dilimleri yüzde (%) olarak belirtildiği gibi sözleşmenin 11.2 maddesinde ödenek dilimleri yer almaktadır.

            YILLAR                                ÖDENEK (%)

     ………………….                   ……………………        

     ………………….                   ……………………                   

     ………………….                   ……………………

           

4735 sayılı kanunun 15 inci maddesi gereği;

a) İşin yapılma veya teslim yeri.

b) İşin süresinden önce yapılması veya teslim edilmesi kaydıyla işin süresi ve bu süreye uygun olarak ödeme şartları.

Dışında sözleşmede değişiklik yapılamaz.

           

Buna göre ödenek dilimleri / programı değiştirilmez.

Ancak;

1 - Toplam sözleşme bedeli içinde kalmak kaydıyla Yüklenicinin de görüşü alınarak artırılabilir.

2 – Yer tesliminin ertesi yıla sarkması nedeniyle o yılın ödeneği ertesi yıla veya diğer yıllara eklenir.

           

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü’nün 29.06.2011 tarih 3901 sayılı yazısına göre İdari Şartnamenin diğer hususlar başlıklı bölümüne;

“Sözleşme ödenekleri bilgi amaçlı olup, iş yeri tesliminden itibaren sözleşme bedeli üzerinden bir günde yapılması gereken iş tutarı sözleşme bedeli üzerinden bir günde yapılması gereken iş tutarı hesaplanarak, ödeneklerin yıllara göre dağılımı yeniden hesaplanacaktır.” yazılması durumunda;

Yer teslim tarihine sözleşmede yer alan işin süresi ilave edilerek iş bitim tarihi belirlenecektir. Akabinde yıllara ait ödenekler hesaplanacaktır.

           

Sözleşme bedeli üzerinden bir günde yapılması gereken iş tutarı bulunacak ve yer teslim tarihinden itibaren o yıla ait toplam takvim günü ile çarpılarak yıllık ödenek dilimleri hesap edilecektir.

 

S.B = Sözleşme Bedeli

T. G = Toplam Gün Sayısı (Sözleşmeye göre işin süresi)

G.İ.T = Günlük iş tutarı

G.T.İ = S.B / T.G

Y.Ö = Yıla ait ödenek

Y.G = Yıla ait Gün Sayısı

Y.Ö=Y.G x G.T.İ

Burada iki noktaya dikkat etmek gerekir.

1) Yer teslim tarihine, sözleşmede yer alan işin süresi ilave edilerek iş bitim tarihi belirlenecektir. Sürenin belirlenmesinde iklim şartları bakımından çalışılmayan dönem ile resmi tatil günleri dikkate alındığından bu nedenle ayrıca süre uzatımı verilmeyecektir.

2) Sözleşmesine uygun olarak her yıl için günlük harcama tutarı bulunacak ve yer teslim tarihinden itibaren o yıla ait toplam takvim günü ile çarpılarak yıllık ödenek dilimleri hesap edilecektir.

İŞ PROGRAMI

Yüklenici yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren on beş gün içerisinde İş Programının hazırlanarak İdareye sunması gerekmektedir.

İdarenin, yüklenicinin sunduğu iş programını sözleşmede belirtilen sürede içinde inceleyerek olduğu gibi veya gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak onaylaması gerekmektedir.

İdarenin iş programını süresi içerisinde onaylamaması İdarenin sözleşmeden doğan bir yükümlülüğünü yerine getirmemesi olacağından YİGŞ md. 29/4’e göre süre uzatımı nedeni sayılabilecektir.

Tip sözleşmenin 12.1 maddesine göre iş programı;

‘sözleşme bedeli üzerinden bir günde yapılması gereken iş tutarını hesaplanarak, ödeneklerin yıllara göre dağılım esasları ile varsa işin kısımları ile bitirme tarihlerini de dikkate alınarak hazırlanır.’

Bir günde yapılması gereken iş tutarı hesabında, toplam sözleşme bedeli değil işin sözleşmesinde gösterilen  o yıla ait sözleşme ödenek diliminin kullanılması uygundur. (Yapım Sözleşmeleri Uygulama Esasları sf:191– Yaşar GÖK)

İş programında;

Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde; bu programda ayrıca; iş kalemlerini ve iş gruplarını, aylık imalatı ve iş miktarlarını, yıllık ödenek dilimleri ve bunların aylara dağılımı gösterilir.

Birim fiyat sözleşmelerde; bu programda ayrıca; iş kalemleri, aylık imalat ve iş miktarları (ihzarat ödemesi öngörülen işlerde ihzaratı,), yıllık ödenek dilimleri ve bunların aylara dağılımı gösterilir.

Resmi tatil günleri ile sözleşmesinde belirtilmiş ise iklim şartlarından dolayı çalışmaya elverişli olmayan günler dışındaki bütün günlerin çalışılarak geçirileceği göz önünde tutulur.

Ancak, işin bitimi çalışmaya elverişli olmayan döneme rastlar ise idare yükleniciden, teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu devre içinde çalışmasını isteyebilir.

Bu tarihlerde yapılacağı gösterilen işler var ise bunların teknik olarak yapılabilirlik durumlarının dikkate alınması gerekir.

İşlerin bedeliyle yapım süreleri arasındaki korelasyon farklılıkları aylık ödenek tutarlarının farklı yoğunluklarda belirlenmesini gerekli kılabilir.

Bu nedenle yıllık ödenek tutarı aşılmamak kaydıyla aylar arasında farklı dağılımlar yapılabilir.

 

Sözleşmede belirtilen çalışılmayan günler dikkate alınır.

Yıllık ödenek tutarı aşılmamak kaydıyla aylar arasında farklı dağılımlar yapılabilir.

! İş programı, dolaylı olarak fiyat farkını etkilemektedir.

! Onaylı iş programı olmadan hakediş düzenlenemez.

! Yer teslimden itibaren 15 gün (sözleşme 12.1)

! Süre uzatımının yükleniciye tebliğinden itibaren 7 gün (YİGŞ mad. 17.7)

İçinde yüklenici iş programını vermek zorundadır.

! İş artışında revize iş programı verilme süresi belirsizidir. Ancak işin yürütülmesi iş programına bağlı olduğundan revize iş programı verilmeden imalat yapılamaz.

TEKNİK PERSONEL

Yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren beş gün içerisinde Teknik Personel Bildirimini belgeleri ile birlikte İdareye sunulması zorundadır.

Yer tesliminde, fiziki veya hukuki olarak engeller bulunuyor ve fiili olarak işe başlanamıyorsa ve engellerin ortadan kalmasından sonra ‘İşe Başlama Tutanağı’ düzenlenmişse teknik personel bildirimine ait süre İşe Başlama Tutanağı’nın düzenlendiği tarihte başlar. (YFK  25.03.2014 – 451)

Yer tesliminde Bildirimde teknik personelin isimleri, unvan ve görevleri ile birlikte aşağıdaki belgeler bulunmalıdır;

1) Diploma

2) Meslek odası kayıt belgesi

3) Noterden alınan taahhütname

İdare kabul etmediği teknik personeli on (10) gün içinde yükleniciye bildirir, aksi halde kabul edilmiş sayılır.

İdarenin kabul etmediği teknik personel yerine yüklenici beş (5) gün içinde yeni teknik personel bildiriminde bulunur.

Teknik personel bildiriminin süreleri içerisinde verilmemesi durumunda mevzuatta yer almamakla birlikte YİGŞ 19.7 inci maddesi dikkate alınarak sözleşmesinde öngörülen günlük cezalar uygulanması uygun olacaktır.

Teknik personelin iş programına göre, işin kendi mesleğine ilişkin kısmının gerçekleştirilmesi sırasında işyerinde bulundurulması gerekmekte olup teknik personelin tamamının işin başlangıcından sonuna kadar iş yerinde devamlı olarak bulundurulma zorunluluğu bulunmamaktadır. (KİGT-48.2)

İş programına göre iş yerinde bulundurulması istenen teknik personelin iş başında bulundurulmaması durumunda İdare öngörülen teknik personel iş başına getirilene kadar, herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın işi durdurabilir. (YİGŞ-8)

Teknik personel iş programına göre iş başında bulundurmadığı takdirde günlük ceza müteakiben düzenlenecek ilk hakedişten kesilir.

Zorunlu hallerde ve yerine yine aynı niteliklere sahip olduğu İdarece kabul edilmiş vekil bırakarak işyerinden ayrılabilir.

YFK’nun 25.03.2014 tarih 451 sayılı görüşünde;

‘Teknik personelin iş programına göre işin kendi mesleği ile ilgili kısmının gerçekleştirilmesi sırasında iş yerinde bulundurulması gerekmekte’ olduğu belirtilmektedir.

—  SGK ile TMMOB arasında imzalanan protokolün 4 üncü maddesi uyarınca mühendis ve mimar asgari ücreti TMMOB tarafından belirlenmektedir.

—  Mühendis ve mimar asgari ücreti 2016 yılı için brüt 3.300_TL’dir.

—  SGK tarafından yayınlanan melek kodlarına göre çalışanların sigorta işlemleri yapılması zorundadır.

İnşaat mühendisi: 2142.04

Mimar: 2161.01

Makine mühendisi: 2144.06

Elektrik mühendisi: 2151.04 / 2150.01

Şantiye şefi-İnşaat: 3123.06

 

Sayıştay Temyiz Kurulunun 28.06.2011 tarih 33445 tutanak sayılı, 24.12.2013 tarih 38104 tutanak sayılı, 10.09.2013  tarih 37548 tutanak sayılı örnek kararlarında;

‘İlgili teknik personel, bulunması gereken sürenin bir kısmında iş başında bulunmamışsa, yalnızca bu sürenin tespiti ve bu süredeki gün sayısı kadar günlük ceza kesintisi söz konusu’

olacağı belirtilmiştir.

 

Sayıştay Temyiz Kurulunun 28.06.2011 tarih 33445 tutanak sayılı, 24.12.2013 tarih 38104 tutanak sayılı, 10.09.2013 tarih 37548 tutanak sayılı örnek kararlarında;

‘İlgili teknik personel, bulunması gereken sürenin bir kısmında iş başında bulunmamışsa, yalnızca bu sürenin tespiti ve bu süredeki gün sayısı kadar günlük ceza kesintisi söz konusu’ olacağı belirtilmiştir.

‘Ceza kesintisi yapabilmek için, işin veya iş kısımlarının sözleşmesinde belirtilen süre ve teknik şartlar içerisinde iş programına uygun olarak yerine getirilmemiş olduğunun belgelendirilmesi’ gerektiğine işaret etmiştir.

‘işin kendi mesleğine ilişkin kısmında o kısmın gerçekleştirilmesi için gereken süre içinde iş başında bulunulması olarak anlamak’ gerektiği belirtilmiştir.

‘Aynı zaman dilimi içerisinde, aynı kişilerin birden fazla işte teknik personel olarak gösterilmesi, o işte yani ceza kesilmesi gerektiği iddia edilen işte hiç çalışmadığı anlamına’ gelmemekte olduğu ifade edilmiştir.

 

Buna göre aynı kişilerin birden fazla işte teknik personel olarak gösterilmesi ve ceza kesilmemesi için iş programının en azından haftalık olarak düzenlenmesi gerekmekte olduğu düşünülmektedir.

  

ŞANTİYE ŞEFİ

Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları İle Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik uyarınca;

§  Yapı ruhsatına tabi tüm yapılarda şantiye şefi bulundurulması zorunludur.

§  Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılan yapılarda, binanın kullanım amacına uygun olarak mimar veya mühendis unvanlı şantiye şefi bulundurulması zorunludur.

§  Görev yaptığı ilin sınırları dışında başka bir ilde görev üstlenemez.

§  Aynı anda en fazla beş ayrı yapım işinin şantiye şefliğini üstlenebilir (Toplamı 30.000 m2’yi geçmemek şartıyla)

§  Yapı müteahhidi, gerekli şartları haiz olması halinde şantiye şefliğini üstlenebilir.

§  İnşaat ve tesisat işlerinde yetki belgeli usta çalıştırılması zorunludur.

YFK’nun 25.03.2014 tarih 451 sayılı görüşüne göre;

‘şantiye şefinin ise işin başlangıcından sonuna kadar iş yerinde devamlı olarak bulundurulma zorunluluğu’ bulunduğu belirtilmiştir.

 

 

YAPI RUHSATI

3194 sayılı İmar Kanunu 26 ıncı maddesi uyarınca Kamu kurum ve kuruluşları her türlü fenni mesuliyeti üstenmek şartıyla yeni inşaatlarda (binalarda) avan projeye göre ruhsat alırlar.

İhale veya sözleşme öncesinde Yapı Ruhsatı alınmış ise yapı ruhsatında bulunan:

- Yapı müteahhidine

- Şantiye şefine

ait bilgilerinin Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları İle Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik uyarınca sisteme girilmesi gerekmektedir.

SÜRE UZATIMI

Mücbir sebepler nedeniyle süre uzatımı verilebilecek Doğal afetler, Kanuni grev, Genel salgın hastalık, kısmi veya genel seferberlik ilanı ile gerektiğinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer hallerde süre uzatımı verilebilir. (YİGŞ-29.2)

Mücbir sebep olarak kabul edilmesi ve Yükleniciye süre uzatımı verilebilmesi için, mücbir sebep olarak kabul edilecek durumun;

a)      Yüklenicinin kusurundan kaynaklanmamış olması,

b)      Taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması,

c)      Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemesi,

d)     Mücbir sebep olarak kabul edilecek durumun öngörülmezlik ve önlenemezlik kriterlerini birlikte taşıması,

e)      Yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi,

zorunludur.

 

Dikkat edilmesi gereken noktalar:

§  Mücbir sebep İdareden kaynaklanmıyorsa meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde Yüklenicinin yazılı bildirimde bulunması gerekir.

§  Yüklenici müracaat süresini geçirdikten sonra süre uzatımı talebinde bulunamaz.

§  Mücbir sebep İdareden kaynaklanıyorsa, yüklenicinin yirmi gün içinde yazılı bildirimde bulunma şartı aranmaz.

§  Öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olduğu hallerde ilave işin gerektirdiği ek süre Yükleniciye verilir.

§  İşi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin bir kısmına veya tamamına ait süre uzatılır.

§  Yüklenicinin İdareye yazılı olarak bildirimde/talepte bulunması,

§  Mücbir sebep oluşturan olayın idare tarafından, iş üzerinde gecikmeye tesiri ve bu gecikmenin yüklenici kusurundan kaynaklanmaması gerekir.

§  Süre uzatımı ile iş ertesi yıla sari hale geldiğinde işin özelliğine göre çalışılamayacak günler de dikkate alınarak verilecek süre belirlenir.

 

Hakedişin yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere kırk beş (45) gün içinde ödememesi süre uzatımına neden olur.

Bu durumda Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü’nün 29.06.2011 tarih 3901 sayılı genelgesinde gecikmenin işe etki derecesi göz önünde bulundurularak gecikmeye tekabül eden ilave sürenin verilmesi öngörülmüştür.

Bu durumda süre uzatımında izlenecek metot;

Kırkbeşinci günden bir sonraki gün yüklenici ile durum tespiti yapılarak tutanak düzenlenir.

Hakedişin tahakkuka bağlandığı gün durum tespiti yapılarak tutanak düzenlenir.

İki tutanak arasında sözleşme fiyatları ile yapılan imalatlar tutarının günlük harcama tutarına bölünür.

Ortaya çıkan gün sayısı, toplam gecikmiş gün (kırkbeşinci günden sonra hakedişin ödendiği güne kadar geçen süre) sayısından çıkartılır.

Bulunan sayı kesirliyse bir üst tamsayıya yuvarlanır ve süre uzatımı tespit edilir.

 

!  Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın 07/07/1982 tarih ve B-01/İh.İş.Md.Gr.3/99-2/101156-B sayılı genelgesinde "çalışılmayan günler içerisinde harçlı imalatların yapılamayacağı ön kabulünün dikkate alınması" gerektiği belirtilmiştir.

!  Süre uzatımı, fiyat farkını doğrudan etkilemektedir.

Revize İş programı (7 gün içinde – YİGŞ mad. 17.7) düzenlenir ve

−        Teminat mektubunun,

−        All-risk sigortasının,

−        Teknik personel taahhütnamelerinin,

süreleri uzatılır.

FİYAT FARKI

Fiyat farkı hesabı 31.08.2013 tarih 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 27.06.2013 tarih 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı esaslara göre yapılmaktadır.

a)      İş programına uyularak fiyat farkı hesaplanır.

b)      Herhangi bir aya ait iş programına yüklenicinin kusuru nedeniyle uyulmadığı takdirde, daha sonraki aylarda yapılacak imalatlarda, imalat miktarı iş programına uygun hale gelinceye kadar, fiyat farkı hesaplanırken, iş programına göre gerçekleştirilmesi gereken ayın endeksi ile işin fiilen gerçekleştirildiği ayın endeksinden düşük olanı esas alınır.

c)      İdarenin talebi olmaksızın yüklenici iş programına nazaran daha fazla iş yaparsa, işin fiilen yapıldığı ay esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

d)     Havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı dönemde, idarenin izniyle yüklenici tarafından teknik şartlar yerine getirerek işe devam ederse işin fiilen yapıldığı ay esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

e)      Süre uzatımı verilmiş olması halinde, gerçekleştirilmesi gereken aya göre iş kalemleri ya da iş grupları için uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak fiyat farkı hesaplanır.

 

F = A_n  x B x ( P_n - 1 )

F: Fiyat farkın (TL),

A_n: Uygulama ayında fiyat farkına esas tutar (TL),

B: 0,90 sabit katsayı,

P_n: Fiyat farkı katsayısı,

P_n= b5 ( Gn / Go)

b5 : 1 (sözleşmede belirtilmediyse)

Gn : Güncel endeks (Uygulama ayına ait)

Go : Temel endeks (İhale tarihinin içinde bulunduğu aya ait)

 

Endekslerde TÜİK tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.

Sayıştay Temyiz Kurulunun  25.09.2012 tarih 35477 sayılı kararında "fiyat farkı hesabında güncel endeks olarak uygulama ayının endeksinin esas alınması"

“27.05.2008 tarihli hakediş bedeli için onaylı iş programına uygun uygulama ayı olan Mayıs ayı güncel endeksi, 24.06.2008 tarihli hakediş bedeli için ise yine onaylı iş programına uygun uygulama ayı Haziran ayı güncel endeksi esas alınarak ilave fiyat farkının ödenmesi mevzuata uygun bulunduğu” ifade edilmiştir.

 

! İmalatın yapıldığı dönem esas olduğundan hakediş arka kapağındaki tarih baz alınır.

! Sözleşmesinde ‘Fiyat farkı hesaplanmayacaktır’ yazılı olan işlerde süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için fiyat farkı hesaplanır.

Ancak bunun için bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartı bulunmaktadır. (Fiyat Farkına İlişkin Esaslar mad. 9)

Bu durumda;

Go  (Temel endeks) : iş bitim tarihinin içinde bulunduğu ay

Gn  (Güncel endeks) : revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken ay

 

ÖRNEK

İhale tarihi : 10 Aralık 2013

Hakediş tarihi : 06 Mart 2014

Go : 221,74 (Aralık 2013 endeksi)

Gn : 232.27 (Şubat 2014 endeksi)

 

! Sözleşme süresi bitmiş ve idarenin izni ile cezalı çalışılan işlerde, fiyat farkı hesaplanırken süre bitim tarihindeki endeks ile cezalı çalışılan süredeki endeksten, düşük olanı esas alınır.

 

Fiyat farkı nedeniyle

Teminat mektubu tutarı kontrol edilerek eksik (teminat bedeli < [(sözleşme + FF) x %6 ]) ise ek kesin teminat kesintisi yapılır veya teminat mektubu alınır. (sözleşme mad. 10.2)

All-risk sigortasının tutarı (fiyat farkı dahil toplam hakediş tutarı üzerinden) kontrol edilerek yetersiz ise artırılır. (YİGŞ mad. 9.2)

İlanı veya duyurusu 29.11.2013 tarihinden önce yapılmış olan ihalelerde fiyat farkı, 24/12/2002 tarihli ve 2002/5039 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan esaslara göre yapılır.

Buna göre;

Gn : Güncel endeks (Hakedişin düzenlendiği tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki ayın endeksi)

Go : Temel endeks (İhale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait)

ÖRNEK

İhale tarihi : 16 Nisan 2009

Hakediş tarihi : 06 Temmuz 2011

Go : 157,43 (Mart 2009 endeksi) (11417,6)

Gn : 189,62 (Haziran 2011 endeksi) (13752,24)

       

İlan ve duyurusu 29.11.2013 tarihinden önce yapılmış olan ihalelerin fiyat farkı hesabında karşılaşılan en büyük sorun güncel endeks konusudur.

Sayıştay Temyiz Kurulunun  21.03.2012 tarih 34581 sayılı kararında

1) İmalatın, onaylı iş programına uygun olarak gerçekleştirilmesi gereken ay içerisinde veya gerçekleştirilmesi gereken aydan önce yapılması halinde, o uygulama ayına ait indeksi,

2) İmalatın, onaylı iş programına uygun olarak gerçekleştirilmesi gereken aydan sonra yapılması halinde ise, imalatın iş programına uygun olarak gerçekleştirilmesi gereken ayın indeksi,

olarak belirtilmiştir.

Aynı kararda hakedişin düzenlendiği tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait indeks ile ilgili olarak verilen örnek aşağıdaki şekildedir;

“iş programındaki Mayıs ayı ödeneğine ilişkin hak ediş Haziran ayında düzenlenecek ve fiyat farkı hesabında güncel indeks olarak Mayıs ayı indeksi (hak edişin düzenlendiği tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait indeks) alınacaktır. “

Buna göre güncel endeks uygulama ayının endeksi olmaktadır.

 

İŞ ARTIŞI VE EKSİLİŞİ

Öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

1)      Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

2)      İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur. (4735-24)

Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir. (4735-24)

Artış veya eksiliş bedeli

Fiyat farkına dayalı işlerde ihale / teklif tarihi üzerinden belirlenir.

Fiyat farkı verilmeyecek ise uygulama ayı/yılı fiyatları ile bulunabilir.

! İş eksilişi ayrıca onaylı proje değişikliği olmadan da aşağıdaki durumda yapılmaktadır.

Yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış ancak idarece kabul edilmiş işlerin boyutları, emeğin değeri ve malzemesi daha az ise bedeli de ona göre ödenir. (YİGŞ – 23)

 

1 - Projelerin Uygulanması

İmalatlar, idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılır.

Proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasın imkansız ise, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya İdare yetkilidir.

Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır.

İdarenin veya yapı denetim görevlisinin yazılı bir tebliği olmaksızın yüklenici, projelerde herhangi bir değişiklik yaptığı takdirde sorumluluk kendisine ait olup bu gibi değişiklikler nedeniyle bir hak iddiasında bulunamaz.

Birim fiyatlı işlerin, onaylı uygulama projesi hazırlanmamış kısımlarına idarenin izni olmadan başlanamaz.

Yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni durumları ile de kabul edilebilir.

Bu takdirde yüklenici, daha büyük boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemez.

Bu şekilde yapılan işlerin boyutları, emeğin değeri ve malzemesi daha az ise bedeli de ona göre ödenir.

İncelenmesi ve tespitler sonucu belirlenen yükleniciden kaynaklanan eksik, hatalı ve kusurlu imalatların düzeltilmesi veya şartnamesine uygun olmayan malzemelerin değiştirilmesi, gerek işin yapımı sırasında ve gerekse kesin kabule kadar olan sürede yüklenici tarafından yapılır.

Sorumluluğu yükleniciye ait olduğu anlaşılan hatalı, kusurlu ve malzemesi şartnameye uymayan işlerin bedelleri, geçici hakedişlere girmiş olsa bile, yüklenicinin daha sonraki hakedişlerinden veya kesin hakedişinden ya da teminatından kesilir.

 

2 - Sözleşme Ekleri Sıralaması

Sözleşme, ekindeki ihale dokümanı ve diğer belgelerle bir bütündür, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, Sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir;

A -Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde

1)      Yapım İşleri Genel Şartnamesi

2)      İdari Şartname,

3)      Sözleşme Tasarısı,

4)      Uygulama Projesi,

5)      Mahal Listesi,

6)      Özel Teknik Şartname,

7)      Genel Teknik Şartname,

8)      Açıklamalar (varsa),

9)       Diğer Ekler.

B -Teklif birim fiyat sözleşmelerde

1)      Yapım İşleri Genel Şartnamesi

2)       İdari Şartname,

3)      Sözleşme Tasarısı,

4)      Fiyat Tarifleri ve cetveli,

5)      Mahal Listesi,

6)      Özel Teknik Şartname,

7)      Genel Teknik Şartname,

8)      Ön / Kesin Projeler,

9)      Açıklamalar (varsa),

10)  Diğer Ekler.

Gerek Anahtar teslim götürü bedel gerekse Teklif birim fiyat sözleşmede öncelik sıralamasında ilk üç sırada KİK tarafından hazırlanan tip dokümanlar yer almaktadır.

İşin yapımı ile ilgili olan 4-5-6-7.inci yer alan belgeler sorunların kaynak yeri olduğu gibi aynı zamanda çözüm yeridir.

Bu sıralama aynı zamanda imalat yapımı ile ilave imalat, süre gibi konularla ilgili olarak dikkat edilmesi gereken noktaları da göstermektedir.

Sıralamaya baktığımızda Anahtar teslim götürü bedel sözleşmeye dayalı işlerde uygulama projesinin önemi görülmektedir.

Dolayısı ile uygulama projesinde yapının her türlü ayrıntısının belirtilmesi işin yapımı ve akışı açısından son derece önemlidir.

 

3 - Uygulamada Yaklaşık Maliyet

Yaklaşık maliyet listesinde bulunan ancak proje ve mahal listesinde yer almayan veya teknik şartnamede belirtilmeyen bir imalat kaleminin yapımı talep edilemeyeceği gibi bedel düşülmesi de yapılamaz ve yüklenicide bir hak talebinde bulunamaz.

 

‘Yaklaşık maliyete ait hesap cetveli ve eklerinin ihale dokümanı ve sözleşme eki olmayıp ihale öncesi idaresi tarafından hazırlanan ve gizliliği olan belgeler olduğu, bu belgelerden yüklenicinin bilgi sahibi olmasının hukuken mümkün olmadığı, dolayısıyla yaklaşık maliyete ait hesap cetvelinin sözleşmenin uygulanması sırasında yapılacak işler bakımından sözleşme ve ekleri gibi yükleniciyi bağlayıcı bir yönünün de bulunmadığının yanı sıra, buradan hareketle yüklenicinin bir hakkı’ doğmayacaktır. (YFK 29.02.2012 - 2012/13)

 

4 - Uygulamada Pursantaj

YİGŞ 39 md. uyarınca ‘yapılan işlerin bedelleri, ihale dokümanında öngörülen ilerleme yüzdeleri üzerinden sözleşmesinde ve eklerinde yazılı esaslara göre ödenir’ denilmektedir.

Pursantaj listeleri, hakediş düzenlemesinde imalat kalemi veya imalat grubunun götürü bedel toplamı içerisindeki oranını bize göstermektedir.

Pursantaj listesi ile proje, mahal listesi veya teknik şartname karşılaştırılarak bir imalat kaleminin yapımı talep edilemeyeceği gibi bedel artışı veya eksilişi de yapılamaz.

 

‘İşe ait uygulama projesi ve mahal listesinde yer almadığı halde, pursantaj cetvelinde yer verilen 1,5 mm jeomembran su yalıtımı imalatına ait bedelin, sözleşme bedelinden düşülmemesi’ gerekmektedir. (YFK 09.01.2013 - 2013/3)

‘Projede fore kazık imalatı bulunmasına karşın bu imalatla doğrudan bağlantısı olmayan 16.072 poz nolu Her Uzunluk Çap ve Açıda Jet Grouting Kolonu Enjeksiyon Deliği Açılması kaleminin mahal listesi ve pursantaj tablosunda yer aldığı belirtilmiş, Fore kazık imalatlarının, sözleşmesine, uygulama projesine, fen ve sanat kurallarına, şartnamesine uygun olarak eksiksiz ve kusursuz ikmal edilmesi durumunda sözleşme bedelinden kesinti’ yapılamayacaktır. (YFK 23.05.2013 - 2013/27)

‘İşin uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak yapılması gerekmekte olup, ilerleme yüzdelerinin işin yapılmasına ilişkin bir dayanak oluşturma niteliği bulunmadığı, ilerleme yüzdelerinin, proje ve mahal listelerine dayalı olarak hangi imalat seviyesinde sözleşme bedelinin hangi oranında ödeme yapılacağını gösteren bir belge olduğu, nitekim pursantaj oranlarının toplamının %100 olması’ gerekmektedir. (YFK 09.01.2013 - 2013/3)

 

5 - Dökümanlar Arası İlişki

5.a - Proje ve teknik şartname arasındaki ilişki

«‘işin mimari uygulama projesi kat planlarında asansör kovası boşluğunun ve kapasitelerinin yer almasına, teknik şartnamede farklı kapasitede asansör ile ilgili bilgilerin bulunması asansörle ilgili her hangi bir proje bulunmaması’ ‘mimari proje kat planlarında asansör kovası boşluklarının gösterilmiş olması, bir şekilsel gösterimin dışında asansörlerin sözleşme kapsamında yapılması anlamına gelmediği’ ‘ihale dokümanları arasında yer alan teknik şartnamelerin, ihaleye esas uygulama projesi ve buna dayalı mahal listesinde yer alan imalatlara ait teknik detayları açıklayıcı’» dokümanlardır. (YFK 04.07.2013 - 2013/33)  

 

5.b - Proje ve mahal listesi arasındaki ilişki

‘Uygulama projesinde yer alan bir imalatın mahal listesinde bulunmaması o imalatın teklif dışı bırakılacağı anlamına’ gelmemektedir. (YFK 04.07.2013 - 2013/33)

‘Uygulama projesinde gösterilen ancak, teknik şartname, mahal listesi ve yaklaşık maliyete bağlı olarak çıkarılan pursantaj listesinde yer almayan imalatın uygulama projesi tip kesitinde yer verilmiş olması nedeniyle, sözleşme kapsamında bulunduğu ve bedelinin sözleşme bedeline dâhil olduğu, dolayısıyla, bahse konu kaplama imalatı için ilave bir bedel’ ödenemeyecektir. (YFK 11.10.2012 - 2012/56)

 

5.c – İmalat parçaları

‘Mimari, elektrik ve sıhhi tesisat uygulama projeleri ile elektrik işleri mahal listesi ve teknik şartnamesinde yer alan asansörün yapılacağında hiçbir tereddüd olmadığı, bu nedenle asansörün mütemmim cüzü olan taşıyıcı sisteminin de teknik zorunluluk nedeniyle yapılması gerektiği, söz konusu imalatlar yapılmadığında binanın kullanılmasının da mümkün olmayacağı ve “Anahtar Teslimi Götürü Bedel” teklifin özüne de uygun düşmeyeceği açıktır. Asansörün taşıyıcı sistemi ve profillerle yükseltilecek döşemenin anahtar teslimi götürü bedel sözleşmesi kapsamında yapılması gerektiğinden ve ilave bir bedel’ ödenemeyecektir. (YFK 03.10.2012 - 2012/55)

İmalatların değişmez parçalarına ait imalatlar (örneğin kapı ve pencere imalatların değişmez parçası olan kapı kolu, menteşe, pencere aksesuarları) söz konusu imalatların bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğinden götürü ücretin kapsamındadır. (KİK 2007/UY.Z-3537)

 

6 - Öngörülemeyen Durum

Yüksek Fen Kurulunun 11.08.2006 tarih 2006/053 sayılı kararında; Uygulama projesinde, su deposu ile makine dairesi arasındaki duvarın bölme duvar olarak görülen ancak B.A.perde olarak yaptırılan bölme duvar ile bodrum kat kotu bina dışında izolasyonların yer almamasına karşın yaptırılması ile ilgili olarak;

 

‘Bina dışı izolasyonlar ile, bodrum katta bulunan su deposu ve makine dairesi arasındaki tuğla duvarın, B.A.perde duvar olarak düşünülememesinin, “öngörülemeyen bir durum”  olarak görülemeyeceği’  belirtmiş ancak;

Bina dışı izolasyonlar konusunun idaresince değerlendirilmesine,

Su deposu ve makine dairesi arasındaki duvarın B.A. olarak yaptırılmasını yüklenicinin teklifi içinde değerlendirmiştir.

- İş artışının %10’nu geçmemesi için işin veya imalatın bir bölümü sözleşme kapsamı dışına çıkartılamaz. (YFK 2005-57)

 - Proje değişikliklerinde iş atış oranının belirlenerek işe devam edilmesi esastır. (YFK 2005-57)

- Geçici kabul teklifinden önce proje değişikliğine bağlı iş artış-eksiliş hesaplarının yapılması gereklidir.

Yıllık Ödenek dilimleri ve İş programı yeniden düzenlenir.

Teminat mektubu ve All-risk sigortası değerleri artırılır (güncellenir).

Damga vergisi yatırtılır.

YENİ FİYAT TESPİTİ

Proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasın imkansız ise, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklik yapılması durumunda yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile iş artışına göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.

Bu işlem için öncelikle:

§  Proje ve/veya teknik şartname değişikliği,

§  İş kalemi ve/veya grubunun fiyatının ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında yer almaması,

gerekir.

Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

—  Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

—  İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

—  İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.

—  Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.

Yeni fiyat tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yapılacak analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

Rayiç : malın satış ve sürüm değeri / fiyatı

1)      Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

2)      İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

3)      İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

4)      İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur.

İdarece otuz gün zarfında onaylanarak geçerli olur.

 

Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir.

Anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal ettirilir. (644 sayılı KHK’nin 37 inci maddesi ile BK yerine YFK)

Yüksek Fen Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur.

Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Yüksek Fen Kurulunun kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.

! Rayiç tespitinde, kaynakların verimli kullanılmasının gözetilmesi yani Kamu Yararı açısından uygun olan rayiç/fiyat kullanılmalıdır.

! Yüklenici ile birlikte yeni fiyat tespit edilmesi ön görülmektedir. Buna göre BF her hangi bir tenzilat ön görülmemektedir. Ancak genel uygulama yaklaşık maliyet ile sözleşme bedeli arasında bulunan oranın aynen yeni uygulanacak BF’ye yansıtılması şeklindedir.

! Fiyat farkı nedeniyle uygulama ayı/yılı fiyatları ile tespit edilen yeni fiyat, uygulama ayı FF katsayısına (Pn) bölünerek sözleşme yılı fiyatı bulunur ve uygulanır.

! Bayındırlık Kurulunun 06.04.1955/60 sayılı yazısında genel gider (şantiye masrafı, sigorta, noter ve mukavele harcı, teminat mektubu masrafı gibi) %15, yüklenici karı %10 olarak öngörülmüştür.

Yeni birim fiyatların tespiti ile ilgili olarak Yüksek Fen Kurulunun 2014/04 sayılı kararında;

‘Yeni iş kalemine ait fiyatların tespiti sırasında rayiç olarak uygulama ayı rayiçleri, analiz olarak ise yine o ay itibarıyla en son güncellenmiş analizin alınması gerektiği’

‘(…) yüklenici kârı ve genel giderlerin de bir girdi olarak yer alması gerekmekte olup, bu girdi kalemine ilişkin oran; sözleşmesinde özel bir düzenleme yok ise, maksimum % 25 oranını aşmamak şartıyla, sözleşmesi ve ekleri hükümlerine uygun olarak bulunacak bir oranda taraflarca müştereken tespit edilmesi’

gerektiği belirtilmiştir.

Yapımından vaz geçilen iş kalemlerinin fiyatlarının tespiti ile ilgili olarak;

‘YİGŞ’nin 22 nci maddesinin kıyasen uygulanmak suretiyle bu maddede belirtilen usul ve esaslara göre tespit edilmesi ve bu şekilde bulunacak fiyatlardan hareketle, yapımından vaz geçilen işlerin tutarının tespit edilmesi gerektiği’(YFK 2014/04)

‘(…)yapımından vazgeçilen iş kalemlerine ait birim fiyatların, sözleşmesi eki YİGŞ’nin 22 inci maddesinin kıyasen uygulanması suretiyle, bu maddede ön görülen usul ve esaslar doğrultusunda tespit edileceğine’(YFK 2011/5)

‘daha az olan emeğin ve malzemenin değerinin tespiti için, işe ait pursantaj değerlerinin istinat ettiği veriler de dikkate alınarak, bahse konu imalatın tamamının yaptırılması halinde ödemede esas alınan pursantaj yüzdelerinden hareket edilmesine’(YFK 2005/50)

‘İşin yaklaşık maliyetine esas miktar hesaplamaları ve pursantaj değerleri esas alınarak, yapımında vazgeçilen işlerin pursantaj cetvelinde yer alan ağırlıklarını toplam sözleşme bedeliyle mukayese etmek suretiyle fiyatlandırma yapılması gerekir. (…) yüklenicinin teklif bedelini gösteren hesap cetvelinin istenildiği ve yüklenici tarafından idareye sunulduğu (…) yapımından vazgeçilen imalat kalemlerinin fiyatlandırılmasında yüklenicinin teklifi kapsamında sunduğu fiyatların esas alınması gerekir.

Yüklenicinin imalatı yaptığı taktirde ödenecek bedel ile imalatın yapımından vazgeçilmesi halinde eksilecek bedelin aynı tutarda olması işin tabiatına ve hakkaniyetine uygun düşmektedir’ (Sayıştay TK - 25.09.2012/35477)

Yeni fiyatın hesabında, Yüklenicinin teklif  analiz ile kıyaslanarak bulunan analizin kullanılması halinde, bu analizin temsil ettiği iş kalemi miktarı ile yeni tespit edilecek iş kalemi miktarının rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır.

        

‘Faturaya dayalı yeni birim fiyat tanziminde idarece gerekli fiyat araştırmasının yapılması gereklidir’(Sayıştay 2 inci Daire 03.02.2000/32464) (Sayıştay Temyiz Kurulu 18.02.2003/26118)

‘Yüklenicinin malın temininde sağladığı miktarla ilgili avantajlar onaylı fiyata ve dolayısıyla idareye yansıtılmalıdır’(Sayıştay Temyiz Kurulu 08.10.2002/25805)

GEÇİCİ HAKEDİŞ

1)        Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine düzenlenir.

2)        Yüklenici başvurmadığı takdirde idare, en çok üç ay içinde, tek taraflı olarak hakediş düzenleyebilir.

3)        Sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça her ayın ilk beş işgünü içinde düzenlenir.

4)        Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci günü düzenlenir.

5)        Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas ölçülerin alınmasında hazır bulunmazsa yapı denetim görevlisi ölçümleri tek başına yaparak hakediş raporunu düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.

6)        Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa hakediş raporunu idarede yüklenici tarafından imzalanıncaya kadar hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir.

7)        Tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir.

8)        Düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir.

9)        Yüklenici itirazla imzaladığı takdirde karşı görüşlerini ve dayanaklarını dilekçe ile bildirmek zorundadır.

10)    İtiraz dilekçesinin bir örneği hakediş raporu ekinde olmalıdır.

11)    İtirazlı hakediş raporunun “idareye verilen ........tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir.

12)    Yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır.

13)    Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere on beş gün içinde de ödeme yapılır.

14)    Yüklenici iş programına nazaran daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini imkan bulduğu takdirde öder.

15)    Onaylı iş programı (süre uzatımına bağlı olarak hazırlanan revize dahil) olmadan hakediş düzenlenemez.

16)    Ayın ilk 5 günü düzenlenir. (Sözleşme tasarısı mad. 11.2)

17)    Ay içinde iki hakediş düzenlenecekse birincisi ayın başı diğeri ortası olmalıdır.

18)    Hakediş tarihi imalat ölçümlerinin yapıldığı tarih olması önerilir.

19)    İmalat yapılması durumunda ayda en az bir hakediş düzenlenmesinin sağlanması önerilir.

20)    Hakediş ekine konulacak çizelge ile kontroller kolaylaşır.

        

! Uygulama ayı endeks yayınlanmamış ise hakedişte fiyat farkı hesabı yer almaz. Uygulama ayı endeksi yayınlandıktan sonra sadece fiyat farkını içeren Ek Hakediş düzenlenir. (FF Kararnamesi 6.2)

! Ek hakediş düzenleme durumu mevzuatta yer almamaktadır.

Hakediş düzenlemesi açısından kontrol edilmesi önerilenler

-   Teminat mektubunun süresi ve tutarı

-   All-risk sigortasının süresi ve tutarı

-   İşin süresi ile bağlantılı onaylı iş programı

-   Teknik personel taahhütnamelerinin süresi

-   Çalışanların bordoları ve SGK bildirgeleri

-   İşçi alacağı ilan tutanağı ve işçi temsilcisi

-   OSGB anlaşması ve süresi

-   Mesleki Yeterlilik ve Ustalık Belgeleri

        

Teminat, All-risk sigortası ve iş programı tutarları

-       Teminat mektubunun tutarı = (sözleşme bedeli + iş artışı + fiyat farkı) x % 6 (aşırı düşük altı işler hariç) (sözleşme 10.2)

-       All-risk sigortasının tutarı = (sözleşme bedeli + iş artışı + fiyat farkı) (YİGŞ mad. 9.2)

-       İşin süresi ile bağlantılı onaylı iş programı tutarı = (sözleşme bedeli + iş artışı) (sözleşme mad. 12)

        

Yüklenici itirazsız veya doğru bir şekilde itirazi kayıtla imzaladığı hakedişler için daha sonra itiraz edemez.

Bu durum hakedişte yer alan imalat ve gecikme cezası dahil bütünü kapsamaktadır.

Ara hakedişlere girmeyen imalatlara talep bakımından itiraz şartı aranmasından söz edilemez. 

    

Tevkifat

İş yer teslimi, süre uzatımı veya fiili durum nedeniyle yıllara sari hale geldiğinde durumun meydana geldiği tarihten itibaren GVK mad. 42 uyarınca Gelir/Kurumlar Vergisi Tevkifatı kesilir.

Gelir/Kurumlar Vergisi Tevkifatı kesintisi %3’dür.

Geçici kabulden (iş bitim tarihinden) sonra yapılan hakedişlerden Gelir/Kurumlar Vergisi Tevkifatı kesintisi yapılmaz.

Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 117) göre KDV’nin 2/10’nu KDV tevkifatı olarak kesilir.

        

Damga Vergisi

Damga Vergisi Kanun Ek (1) sayılı tablonun I/A-1 maddesi gereği;

İş artışlarında % 0,948 (binde 9,48) oranında damga vergisi yatırılması sağlanır.

Süre uzatımlarında damga vergisi kesilmeyecek veya yatırılmayacaktır. (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 20/10/2010 tarihli özelgesi)

        

İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 13/04/2016 tarihli özelgeside;

SGK’nın, DVK’nunun 8 inci maddesinde belirtilen "genel ve özel bütçeli idarelerle , il özel idareleri, belediyeler" kapsamında olmadığından SGK tarafından mal ve hizmet alımlarına (yapım işleri dahil) ait hakedişlerden damga vergisi kesintisi yapılmayacağı,

Hakedişlerde yer alan fiyat farkının ise Damga Vergisi Kanun gereği Ek (1) sayılı tablonun IV/1-A maddesinde belirtilen oranında (% 0,948 (binde 9,48)) damga vergisine tabi tutulması gerektiği belirtilmiştir.

İDARENİN SÖZLEŞMEYİ FESHİ

4735 sayılı kanuna göre İdare aşağıdaki durumlarda işi fesheder;

a)      Sözleşmenin izinsiz devri (mad. 16)

b)      Yüklenicinin ölümü (mad. 17/a)

c)      Yüklenicinin iflası (mad. 17/b)

d)     Yüklenicinin ağır hastalık, tutukluluk veya mahkumiyeti nedeniyle vekil veya temsilci atayamaması (mad. 17/c)

e)      Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi (mad. 20/a)

f)       Yüklenicinin sözleşmenin uygulanması sırasında yasak fiil veya davranışlarda bulunması (mad. 20/b)

g)      Yüklenicinin ihale aşamasında yasak fiil veya davranışlarda bulunmasının  sözleşmenin uygulanması sırasında tespiti (mad. 21)

           

—  Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi

—  İşi süresinde bitirmemesi

ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde İdare sözleşmeyi fesheder. (4735 mad. 20)

           

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 473 üncü maddelerine göre yüklenicinin;

-          İşe zamanında başlamama

-          İşi önemli ölçüde geciktirme

-          İşi kusurlu ve ayıplı imal etme

Eylemleri başlama, devam etme ve özen borcuna aykırı davranışlardır.

           

İfa süresinin bitimine iki ay kalmış olmasına rağmen davalı yüklenicinin tüm işlerinin ancak yarısına yakınını  yapmış olması, ihtara rağmen çalışmaması, halen çok kısa sürede taahhüdün bitirilemeyeceğinin anlaşılması karşısında, davacı idarenin Borçlar Kanununun 358 inci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca sözleşmeyi bozmasında hak vardır. (Yargıtay 15. HD. 29.5.1979 T. 1168 E. 1279 K.)

           

Yer teslimi 12.11.1975 olmuştur. Sözleşmenin 3 ncü maddesinde, 120 takvim günü sonunda yüklenicinin işi bitirmeye mecbur olduğu yazılıdır.

Bir hafta içinde işe başlamasına dair tebligata rağmen, yüklenici hiç işe başlamamış bulunduğundan, davalı belediye 30.3.1976 tarihinde sözleşmeyi feshetmiştir. Yüklenici işe zamanında başlamaz veya sözleşme şartlarına muhalif olarak işi geciktirir yahut iş sahibinin kusuru olmaksızın vaki olan gecikme bütün tahminlere nazaran yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitirmesine imkan vermeyecek derecede olursa, iş sahibi teslim için tayin edilen zamanı beklemeye mecbur olmaksızın akdi feshedebileceğinden, belediye tarafından akdin feshi sözleşme ve Borçlar Kanununun 358 inci maddesine göre doğrudur.

           

Bu durumda, davalı belediye teminatı irat kaydetmekte haklı olduğu gibi, akdin ifasında mütemerrit (direngen) duruma düşen yüklenici zarar ve bu arada menfi zararını da isteyemez.  (Yargıtay 15. HD. 28.9.1977 T. 1619 E. 1738 K.)

           

İşe başlama ve bitirme  tarihlerinin açıkça tespit edilmiş olduğu bir sözleşmede, yüklenicinin işe geç başlamış olması, belirlenen tarihte işi bitirmek imkanı olduğu sürece, iş sahibine sözleşmeyi fesih hakkı vermez; yükleniciye taahhüdünü ifa etmek hususunda iyi niyet kurallarına göre muhtaç olduğu zamanı bırakmak gerekir.

Davalı yüklenicinin iki defa proje yaparak bunları yetkili makamlara tasdik ettirmek betonarme hesaplarını ve kalorifer projesini yaptırmakla, kendisine teslim edilen eski binayı yıktırıp enkazını kaldırarak arsa üzerine şantiye binası yapmakla, inşaat için gerekli ihzaratta bulunmamakla, toprak kazı ruhsatı almak ve iş yerinin sigorta kapsamına aldırmak suretiyle inşaata fiilen iyi niyetle başlamış olduğu kabul edilmelidir. (Yargıtay 15. HD. 18.9.1973 T. 15 E. 54 K.)

           

İdarenin süreli ihtarına rağmen durumun değişmemesinde sözleşme derhal feshedilir mi?

Sorunun yanıtı Yargıtay HGK. 9.10.1991 T. 1991/15-340 E. 1991/467 K. kararındadır.

Karar da özetle;

           

İşi zamanında teslim etmeyen kusurlu yüklenici hakkında iş sahibinin, seçimlilik hakkını belli bir süre içinde kullanmak zorunda olmadığı, bu hakkın gecikmeli kullanılmasının, bazı özel nedenler olmadıkça, iş sahibinin müterafik (zarar görenin kusuru) kusuru olarak kabul edilemeyeceği görüşü benimsenmiştir.

Ancak bu hakkın kullanılmasında MK.’nun 2 inci maddesinin öngördüğü, hakların kullanılmasında dürüstlük kuralına uymak gerekmektedir.

           

Sözleşme açısından;

-          Teminat mektubu tutarı ve süresi ? (mad. 10)

-          İş programının süresinde verilmesi ? (mad. 12)

-          Alt yüklenici çalıştırma ? (mad. 15)

-          All-risk sigortası tutarı ve süresi ? (mad. 17)

-          Teknik personel bulundurmama? (mad. 23)

           

YİGŞ açısından;

-          Yeterli miktarda malzeme, makine, araç ve işçi bulundurmama? (mad. 19.1)

-          Teknik personel bulundurmama? (mad. 19.8)

-          Çalışma şartlarının uygun olmaması ? (mad. 34.8-9)

           

FESİH İŞLEMLERİ

4735 – 22 inci madde:

Yüklenicinin fesih talebinin idareye intikali itibariyle sözleşme feshedilmiş sayılır.

Bu tarihleri izleyen yedi gün içinde idare tarafından fesih kararı alınır.

Bu karar, karar tarihini izleyen beş gün içinde yükleniciye bildirilir.

           

Kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir.

Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.

Gelir kaydedilen teminatlar, yüklenicinin  borcuna mahsup edilemez.

Sözleşmenin feshi nedeniyle idarenin uğradığı zarar ve ziyan yükleniciye tazmin ettirilir.

YİGŞ 47 inci madde:

İdare fesih işleminden sonra işi 4734 sayılı Kanunda öngörülen usullerden herhangi biri ile ihale etmekte serbesttir.

Geri kalan işlerin başka bir yükleniciye ihalesinden dolayı, yüklenici hiçbir hak iddiasında bulunamaz.

Kesin hesabın yapılabilmesi için işlerin ve ihzaratın ölçülebilir duruma getirilmesi, teknik zorunluluklar nedeniyle veya yapılmış iş kısımlarının korunmasını sağlamak üzere işlerin belli bir aşamaya kadar yapılması gerekiyorsa, bu husus ayrıntılı olarak tasfiye geçici kabul tutanağında veya sözleşmenin feshedilmesi hali için “Durum Tespit Tutanağı’nda belirtilir.

İdare, belirli bir süre vererek bu işlerin yapılmasını yükleniciden isteyebilir.

Yüklenici bu hususları yerine getirmediği takdirde idare, bu belirli işleri yüklenici hesabına yapar veya yaptırır.

Bu işlerin yaptırılması bedeli, sözleşmeye göre yükleniciye ödenecek bedelden fazla olursa aradaki fark yüklenicinin alacaklarından düşülür, alacağı kalmamışsa tasfiye halinde teminatından kesilir, fesih halinde ise genel hükümlere göre işlem yapılır.

Sözleşmenin feshedilmesinden veya tasfiyesinden sonra “hesap kesme hakedişi” idarece belirlenecek bir süre içinde yüklenici ile birlikte 40 ıncı maddesindeki esaslara göre yapılır.

Yüklenici gelmediği veya yetkili bir vekil göndermediği takdirde, idare bu hakedişi tek taraflı olarak yapar ve yüklenicinin bu hususta hiç bir itiraz hakkı olamaz.

All-Risk sigortası yüklenici tarafından fesih olur tarihinden başlamak üzere en fazla üç ay süreli olarak uzattırılır.

Durum tespiti için kontrol heyeti dışında heyet kurulur.

Yüklenici veya vekili ile birlikte Durum Tespit Tutanağı düzenlenir. (Kabul işlemi yerine geçer)

Tutanakta:

•      mevcut durum,

•      ölçülebilir duruma gelecek işler,

•      koruma amaçlı olarak belli bir seviyeye gelmesi gereken imalatlar,

belirtilir.

Durum Tespit Tutanağında belirtilen

•      ölçülebilir duruma gelecek işler,

•      koruma amaçlı olarak belli bir seviyeye gelmesi gereken imalatlar

için yükleniciye süre verilir.

Yüklenici tarafından yapılmazsa İdare bu işleri yüklenicinin nam-ı hesabına yaptırır.

Durum Tespit Tutanağında belirtilen

•      ölçülebilir duruma gelecek işlere,

•      koruma amaçlı olarak belli bir seviyeye gelmesi gereken imalatlara,

yönelik taleplerinin; ölçülü olması, süreçte sıkıntı yaratacak amaç dışı ilave iş niteliğinde olmaması gerekmektedir.

Yükleniciden zorunlu olarak yapması istenilen bu imalatların, işten el çektirilmiş olma hali göz önünde alındığında makul bir düzeyde tutulması önemli olmaktadır.

Yapılması yükleniciden istenilen ancak yerine getirilmeyen işleri, yüklenici hesabına yapma veya yaptırma ile; fesih sonrasında geriye kalan işlerin ikmaline yani, işin tamamlanmasına yönelik ihalenin, birleştirilerek, tek bir ihaleyle çözüm aranması hukuken sorunludur.

Bu nedenle önce sorunları giderme akabinde ikmal ihalesi ve işinin yaptırılması gerekir.

Hesap kesme hakedişi; feshin başlangıç tarihine kadar yüklenici tarafından gerçekleştirilen imalatların tespitine ve fiyatlandırılmasına dayandırılmalıdır.

! Hesap kesme hakedişi, teminat ve all-risk ile ilgili işlemler kontrol heyetince yürütülür.

Hesap kesme işlemlerinde:

•      Tüm imalat miktarları belirlenmeli

•      Yerinde fiilen yapılan tüm imalat metrajları çıkartılmalı

•      Yapılan iş kısımlarına ait imalatların metraj ve miktarları tespit edilmeli

•      Yapılan ve yapılmayan işlere ait fiziki durum iş kalemi ve metraj bazında ortaya konulmalı

İş kalemi miktarları üzerinden

T = Sözleşme kapsamında yapılacak olan tüm imalatlara ait iş bedel

Y = Yapılan imalatlara ait iş bedeli (Y)

G = Gerçekleşme oranı (%)

S = Sözleşme

F = Yapılan işlerin götürü bedel karşılığı

                        Y / T = % G

                        S x % G = (F)

Fesihten dolayı varsa idarenin uğradığı zarar ve ziyanın yükleniciye tazmin ettirilmesi bir dava konusudur.

! Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 17.1.1990 T. Esas: 1989/13-392, Karar: 1990/1 kararı uyarınca menfi zarar belirlenerek işlem yapılır.

GEÇİCİ KABUL İŞLEMLERİ

1 - Geçici Kabul Talebi

YİGŞ 41.inci maddede yer alan hükümler ile 04.03.2009 tarih 27159/mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği’ne ve YİGŞ’ne göre işlem yapılır.

a)      İş tamamlandığında yüklenici idareye geçici kabulün yapılması için yazılı olarak başvuruda bulunur.

b)      Başvuru tarihinden itibaren en geç on gün içinde iş, yapı denetim görevlisi tarafından ön incelemeye tabi tutulur.

c)      Sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarihte Yüklenici geçici kabul başvurusunda bulunmamışsa, yapı denetim görevlisi veya idarece görevlendirilecek iki eleman tarafından iş yerinde incelenerek o günkü durum bir tutanakla tespit edilir.

d)     Gerek ön inceleme gerekse tespit sırasında yüklenicinin veya vekilinin de hazır bulunması gereklidir.

e)      Tebligata rağmen yüklenici veya vekili gelmezse ön inceleme tek taraflı olarak yapılır ve düzenlenen tutanakta bu husus belirtilir.

Geçici kabul işlemi için;

Yapılan işin kusurlu ve eksik kısımlarının bedelleri toplamının işin sözleşme bedelinin yüzde beşinden fazla olmamasına bağlıdır.

%5 oranını geçmeyen kusur ve eksiklikler, aynı zamanda işin idareye teslimine ve kullanılmasına ve/veya işletilmesine engel olmayacak ve herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek nitelikte olmalıdır.

Eksiklerin Sözleşme bedelinden %5’den az olduğu son hakediş veya tutanakla belgelenir.

Son hakedişin iş bitim veya kabul talebine yakın olması eksiklerin %5 seviyesini belgelemede önemlidir.

Son hakediş < %95 ve iş bitim veya talep tarihine yakın ise detaylı tutanak (rapor) ile işin seviyesinin belirlenmesi şarttır.

Onaylı proje değişikliğine bağlı iş artış-eksiliş hesabı yapılmış olmalı.

Bu noktada eksik ve kusurlar konularına açıklık getirmek gerekirse;

 "Eserdeki kusur, sözleşmede üzerinde anlaşılan vasıfların veya teknik olarak gerekli vasıfların bulunmaması şeklinde kendisini gösterir. Sözleşmede tarafların üzerinde uyuştuğu vasıflar yer, biçim, ölçü, imal tarzı, renk gibi somut eseri belirlemeye yarayan genel vasıflar veya genel olarak belirlenmiş eseri daha yakından tanımlayan özel vasıflar (betonun taşıma gücü, kalorifer tesisatının ısıtma derecesi, çatının yalıtım biçimi vb.) olabilir. Bu vasıflardan birinin eksikliği eseri ayıplı kılar.

Eksik işler ise, işin projesi gereği yapılması gereken iş kısımlarının yapılmamış olması, bir başka ifadeyle natamam durumda bulunmasıdır.

Kural olarak, inşa edilecek bir eser tamamen bittikten sonra teslim edilebilir. (Yargıtay 15. HD. 'nin 13.11.1984 T.984/1074-3475 sayılı kararı)

Henüz tamamlanmamış yahut noksan bir eserin teslim ve tesellümünden söz edilemez. (Yargıtay 15. HD. 'nin 07.04.1975 T.3012-11891 sayılı kararı)

Bu nedenle noksan işlerin (kabule engel olacak ölçüde) varlığı eserin zamanında bitirilemediği ve müteahhidin teslimde geciktiği anlamına gelir." (Yaşar GÖK, Sayıştay Dergisi Sayı:37)

 

2 - Geçici Kabul Talebin Ret Edilmesi

Yapılan ön incelemede eksik ve kusurların sözleşme bedelinin %5’inden fazla tuttuğu, bunların teslime, kullanıma ve/veya işletmeye engel olduğu tespit edilirse ön inceleme tutanağında;

• Tespit edilen eksik ve kusurlar belirtilir,
• Eksik ve kusurların sözleşme bedeli ile tutarı bulunur,
• İşin kabule hazır hale gelmesi bakımından yaklaşık bitim tarihi görüşü belirtilir,

!  %5’i geçen eksik ve kusurların bedellerinin mümkün olanlarının tutanakta belirtilmesi veya hakediş düzenlenmesi gerekir.

Ön inceleme tutanağı en geç üç gün içerisinde idareye gönderilir.

Ön inceleme raporunda belirtilen sürenin sonunda (kusur ve eksikliklerin giderilmesi için belirlenen sürenin sonunda), yüklenici bulunsun veya bulunmasın, aynı şekilde durum, yapı denetim görevlisi tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir.

! İşin süresi bitmişse yüklenici cezalı olarak çalışır.

 

3 - Geçici Kabul Teklifi

Yapılan ön incelemede eksik ve kusurların sözleşme bedelinin %5’inden az tuttuğu, bunların teslime, kullanıma ve/veya işletmeye engel olmaması durumunda;

• “Geçici Kabul Teklif Belgesi”ni düzenlenir ve yetkili makama gönderilir,
• Yetkili makam, en geç on gün içinde Geçici Kabul Komisyonunu oluşturur.

!  %5’e tekabül eden eksik ve kusurların bedellerinin mümkün olanlarının tutanakta belirtilmesi veya hakediş düzenlenmesi gerekir.

Geçici Kabul Teklif Belgesi ekinde eksik ve kusurların %5’den az olduğunu göstermek için;

- Onaylı son hakedişin Yapılan İşler Listesi (S.G.K.H.B.Y. Örnek No : 4/7-a)

veya

- Eksik ve kusurların bedellerini içeren tutanak

bulunmasında yarar vardır.

 

4 - Geçici Kabul Komisyonu

• Komisyon tamamının teknik elemanlardan, biri başkan olmak üzere en az üç kişiden oluşturulur.
• İşin önemi ve özelliği dikkate alınarak komisyonun üye sayısı, toplam sayı tek olmak üzere yeteri kadar arttırılabilir.
• Komisyon, en geç on gün içinde işyerine giderek kabul çalışmalarına başlar.
• Bu süre gerekirse yetkili makamca uzatılabilir.
• Komisyon eksiksiz olarak görev yapar ve kararlarını çoğunlukla alır.
• Çoğunluk kararına karşı olanlar, karşı olma nedenlerini kararın altına yazarak imzalamak zorundadır.

Müşahit üye kavramı

Müşahit yani gözlemci üye mevzuatta yer almamaktadır.

Ancak binanın veya işin yapıldığı yerin kullanıcıya doğrudan teslimi açısından geliştirilmiş bir uygulamadır.

Resmi olarak ve MİT tarafından yayınlanan 29/6/2009 Tarihli ve 2009/15187 Sayılı Kararnamenin Eki Esaslar Yapılacak İhalelere İlişkin Esaslar Hakkında Karar’ın 24 üncü maddesi 1 inci fıkrası (f) bendinde geçici ve kesin kabullerde, Müsteşarlık personeli de müşahit üye olarak görev alacağı belirtilmiştir.

 

5 - Geçici Kabul Çalışmaları

• Belirlenen tarihte kabulde hazır bulunması için yükleniciye çağrı gönderilir.
• Kabul çalışmasına yapı denetim ve yüklenici ile birlikte yapılır.
• Komisyon, yapmış olduğu inceleme ve muayene sonucunda işi geçici kabule hazır bulmadığı taktirde, durumu bir tutanakla tespit eder ve idareye bildirir. Bu durumda geçici kabul yapılmamış sayılır.
• Kabule engel nitelikte olmamakla birlikte yapılan işte kusur ve eksiklikler tespit edilirse; gördüğü kusur ve eksikliklerin ayrıntısını gösterir bir liste düzenlenir.
• Eksik ve kusurların giderilmesi için gerekli olan süre tespit edilir.
• Kesintiler (nefaset) belirlenir ve geçici kabul tutanağına işlenir.
• Eksik ve kusurlar, kesintiler, kesin hesapta dikkate alınacaklar ve diğer hususlarla ilgili Ek «rapor (tutanak)» düzenlenir.
• Geçici Kabul Tutanağı Eki’den birer nüsha yapı denetim görevlisine ve/veya yükleniciye verilir.
• Geçici kabul tutanağı ve eki düzenlenir ve bu tutanağı komisyon üyeleri ile birlikte yüklenici veya vekili de imzalar.
• İmzalı Geçici Kabul Tutanağı ve eki yazı ile yapı denetim (kontrol) heyetine iletilmek üzere İdareye sunulur.

!  Eksik ve kusurların giderilmesi için verilecek azami süre mevzuatta belirtilmemiştir. Verilecek süre, bir günlük iş bedeli üzerinden belirlenebilir. Ancak YİGŞ 41.5.b maddesindeki 30 günden fazla olamayacağı da bir  görüştür. Süre belirlenirken mevsim ve/veya ikmal durumları gözetilmelidir.

 

6 - Geçici Kabul Tutanağının Onayı

Eksik ve kusurların giderilmesi için verilen sürenin sonunda yüklenici bulunsun veya bulunmasın, işin son durumu, yapı denetim görevlisi tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir ve idareye iletilir.

Bütün eksik ve kusurlar giderilmiş ise bu durum tutanakta belirtilir ve Geçici Kabul Tutanağı onaya sunulur.

Geçici Kabul Tutanağı ihale makamı veya yetkilendirdiği kişilerce onaylandıktan sonra geçerli olur.

! Eksik ve kusurların giderildiğinin tutanakta belirtilmesi nedeniyle bütün sorumluluk yapı denetim (kontrol) heyetindedir.

! Kabul heyetinin belirlediği eksik ve kusurlardan hepsinin yüklenici tarafından giderilmesi zorunludur.

! Giderilmeyen bir tane eksik ve kusur dahi Geçici Kabul Tutanağının onaya sunulmasına engeldir.

 

7 - Eksik Ve Kusurlar Giderilmezse

• Sürenin bitiminden sonra eksikliklerin giderilmesine kadar geçecek her gün için, giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanır.
• Geçici kabul tarihi kusur ve eksikliklerin giderilmesi tarihine ertelenir.
• Bu gecikme otuz günü geçtiği takdirde idare, yüklenici hesabına eksiklerin giderilmesini kendisi yaptırabilir.
• Bu takdirde de eksikler tamamlanıncaya kadar ceza uygulaması devam eder ve kabul tarihi ertelenir.

Eksik ve kusurlar giderilmezse ortaya çıkan belirsizlikler

• Sözleşmedeki günlük gecikme cezasının hangi oranda uygulanacağı ve kim tarafından belirleneceği,
• Kabul tarihi ertelendiği için yeni Geçici Kabul Tutanağı düzenlenip düzenlenmeyeceği veya kabul çalışmalarının yeniden yapılıp yapılmayacağı,

!  "Ekli listedeki kusurlu ve eksik işler için YİGŞ’nin 41.inci maddesinde belirtilen günlük gecikme cezası sozleşmedeki günlük gecikme cezasının ......... dur." şeklinde tutanağa şerh düşülmesi gerekmektedir. (Yaşar GÖK, Sayıştay Dergisi Sayı:37)

 

8 - Nefaset

Teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen ve işin idareye teslimini ve kullanılmasını ve/veya işletilmesini engellemeyen, giderilmesi de mümkün olmayan veya fazla harcama ve zaman kaybını gerektiren, kusur ve eksiklikler görülecek olursa yüklenicinin varsa hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedel kesilmek şartı ile, iş idare tarafından bu hali ile kabul edilebilir. Bu gibi kusur ve eksikliklerin niteliğinin ve kesilecek bedelin kabul tutanağında gösterilmesi gereklidir. Yüklenici bu işleme razı olmazsa, her türlü gideri kendisine ait olmak üzere, kusur ve eksiklikleri verilen sürede düzeltmek ve gidermek zorundadır. (YİGŞ 41.12)

Nefaset kesintisinin hukuki dayanağı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 475 inci maddesi 2 inci fıkrasında yer alan göre, eserdeki ayıbın kabule engel olacak ölçüde önemli olmaması halinde, iş sahibi, yükleniciye ödenecek ücrette eserdeki kıymet noksanı oranında indirim yapılmasını isteyebilir hükmüdür.

"Ayıbın giderilmesi için öngörülen masrafların bu gidermenin iş sahibi için taşıdığı yararla orantısız olduğu durumlarda, aşırı bir harcamadan söz edilebileceği noktasındadır." (Yargıtay 15. HD. 'nin 19.12.1990 T.990/4829-5631 sayılı kararı)

"Ayıplı imal edilmiş bir işte ise, iş yapılmıştır ancak sözleşmeye veya teknik ve sanat kurallarına nazaran bir takım vasıf eksiklikleri taşımaktadır. Söz konusu vasıf eksiklikleri eserin teknik açıdan kullanımını engellemese bile, eser ayıplı sayılır." (Yaşar GÖK, Sayıştay Dergisi Sayı:37)

"Bu çerçevede örneğin, yapılmış olan sıva, boya, zemin ve duvar kaplama (seramik, fayans, mozaik, parke vb.) veya doğrama imalatlarında tespit edilen; işin projesine, özel ve genel teknik şartnamelere, teknik ve sanat kurallarına uygun düşmeyen vasıf ve kalite eksiklikleri nefaset kesintisine konu edilebilir.

Hesaplanacak nefaset farkının somut verilere dayanması gerekmektedir. Bunun için, nefaset kesintisine konu kusur ve eksiklikler nitelik ve nicelik olarak ayrıntılı belirlenmeli ve kabul tutanağına yazılmalı nefaset kesintisi de belirlenen bu kusur ve eksikliklerin eserde meydana getirdiği değer azalmasını karşılayacak şekilde tespit edilmelidir." (Yaşar GÖK, Sayıştay Dergisi Sayı:37)

İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 29.02.2016 tarih 311 sayılı özelgesine göre;

"yapılacak nefaset bedeli kesintileri üzerinden KDV hesaplamasına gerek bulunmamaktadır"

Bu nedenle nefaset kesintisine KDV eklenmesi veya nefaset kesintisinin sözleşme bedelinden düşülmesi söz konusu değildir.

        

9 - Geçici Kabul İtibar Tarihi

Geçici kabul itibar tarihi olarak esas alınacak tarih, işin geçici kabule elverişli bir halde tamamlandığı tarih olup bunu geçici kabul komisyonu tespit ederek tutanağa geçirir. Ancak yüklenici tarafından tamamlanması ve düzeltilmesi gereken eksik ve kusurlardan, teknik bakımdan tamamlandıktan sonra bir deneme süresi geçirmesi gerekenler varsa, bu kusur ve eksikliklerin giderilmesi tarihinden başlayarak kesin kabule kadar geçmesi gereken süreyi de kabul heyeti belirleyerek tutanağa yazar. (YİGŞ 41.8)

Yüklenicinin, taahhüdündeki işi sözleşmesinde veya idare tarafından verilen en son süre uzatım kararında öngörülen iş bitim tarihinde tamamladığı yapı denetim görevlisi tarafından yapılan ön incelemede tespit edilmiş olması şartı ile, kabul komisyonunun iş yerine geç gitmesi ve kabul işlemini geç yapması halinde, kabul tutanağında itibar tarihi olarak işin fiilen bitmiş olduğu tarih gösterilir ve bu tarih, işin geçici kabul tarihi kabul edilir. (Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği –

BAKIM VE DÜZELTME

Taahhüt konusu yapım işinin her türlü sorumluluğu, kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar tamamen yükleniciye aittir.  (YİGŞ – 25.1)

• Yüklenici, sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır.
• Bakım giderleri, her hangi bir kusur ve eksiğe dayanmayan, yapılmış olan inşaat ve tesisatın işler halde ve kullanıma hazır biçimde bulunmasını sağlamaya dönük periyodik hizmetlere ilişkin giderlerdir.
• İdarenin kullanım ve işletiminden kaynaklanmayan kusur ve eksikliklerin giderilmesi de yükleniciye aittir.
• Kusur ve eksiklikler geçici kabulden sonra ortaya çıkabileceği gibi, geçici kabulde tespit edilememiş kusur ve eksiklikler de olabilir.

Kesin kabul onaylanıncaya kadar;

Malzemenin şartnameye uygun olmamasından, kusur ve eksiklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini yüklenici yapmak zorundadır.

Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, en az 10 (on) gün  süreli bir yazı ile yükümlülüklerini yerine getirmesi istenecektir.

Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden başlamak üzere, yüklenici yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği takdirde, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini, bütün giderleri yükleniciye ait olmak üzere 4734 sayılı Kanunda gösterilen usullerden biri ile yaptırabilir.

 

İdare bu işler için yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkilidir.

Kesin kabul tarihine kadar geçen zaman içinde herhangi bir aksaklık gördüğü takdirde, bu aksaklıkları yukarıda belirtildiği şekilde düzelttirip onarmakla birlikte, işin niteliğine göre aksaklığı tespit edilen yapım işlerinin kesin kabul işlemlerini uygun bir tarihe erteleyebilir. Bu takdirde kabulü ertelenen kısım için, idarenin uygun göreceği bir tutarda teminat alıkonur.

 

Yapılan işlerde yüklenicinin kusurundan kaynaklanan ve acilen ele alınması gereken aksaklıklar meydana geldiğinde, yüklenicinin o anda işle ilgilenip konuyu ele alması imkanı yoksa bu takdirde idare, yazılı olarak haber vermek suretiyle yüklenici adına bu aksaklığı giderir. Yüklenicinin tebligat adresinde bulunamaması veya işe ilgi göstermemesi halinde idare, yüklenici hesabına aksaklığı giderip gerekli tedbirleri alır ve yüklenicinin bu uygulamaya itiraz hakkı olmaz.

Yapım işlerinde yüklenici ve alt yükleniciler, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması, hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden itibaren kesin kabul tarihine kadar sorumlu olacağı gibi, kesin kabul onay tarihinden itibaren de on beş yıl süreyle müteselsilen sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre yüklenici ve alt yüklenicilere ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 4735 sayılı Kanunun 27 nci maddesi hükümleri uygulanır.

KESİN KABUL

Yüklenicinin yazılı müracaatı üzerine geçici kabul işlemlerin benzeri yapılmaktadır. Ancak;

Geçici ve kesin kabuller arasında, yüklenici tarafından yapılması gereken, sürekli bakım niteliğindeki işlerin sözleşme uyarınca yapılıp yapılmadığı,

Kullanılma sonucunda meydana gelen normal aşınma ve eksilmeden doğan durumlar haricinde, işin fen ve sanat kurallarına uygun yapılmamasından kaynaklanabilecek herhangi bir bozukluğun veya geçici kabulden sonra ortaya çıkan bir kusurun olup olmadığı,

İncelenmesi gereken önemli noktalardır.

           

Komisyon, yapmış olduğu inceleme ve muayene sonucunda kesin kabule engel olacak nitelikte bulunduğu taktirde; kabulü engelleyen kusur ve eksiklikler bir tutanakla tespit edilir ve kesin kabul işlemi yapılmaksızın kusur ve eksikliklerin giderilmesi için bir süre belirlenerek durum idareye bildirilir. Kesin kabul muayenesi noksan ve kusurların giderilmesinden sonraya bırakılır. İdare, bu kusur ve eksikliklerin giderilmesi hususunu yükleniciye bildirir.

Teminat süresi içinde yüklenicinin, bütün yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğu ve kendisine yüklenebilecek kesin kabulü engelleyecek bir kusur ve eksiklik görülmediği takdirde kesin kabul tutanağı düzenlenir. Eğer bu süre içinde, sorumluluğu yükleniciye atfedilmeyecek bir kusur veya eksiklik tespit edilmişse bu da tutanakta ayrıca belirtilir.

Yüklenici teminat süresi veya yukarıdaki fıkrada söz konusu edilen süre sonunda, idarenin kabul edebileceği gecikmeler dışında, sözleşme ve şartname hükümlerine göre işi kesin kabule elverişli duruma getirmeyerek bir gecikmeye yol açmış ise, idare ya yükleniciye 41 inci maddede belirtilen şekilde ceza uygulayarak eksik ve kusurların giderilmesini bekler, ya da gecikme otuz günü geçerse ceza uygulamasına devam etmekle birlikte kusur ve eksiklikleri yüklenici hesabına kendisi giderir.

           

Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliğinin 13.2 inci maddesinde;

“Kesin kabul tutanağının yetkili makam tarafından onaylanmasından sonra yüklenicinin sözleşme konusu işten dolayı idareye karşı herhangi bir sorumluluğu kalmaz.”

           

6098 sayılı Borçlar kanununun “Eserin kabulü” başlıklı 477.inci maddesinde;

“Eserin açıkça veya örtülü olarak kabulünden sonra, yüklenici her türlü sorumluluktan kurtulur; ancak, onun tarafından kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilemeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder.  İşsahibi, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, eseri kabul etmiş sayılır.

Eserdeki ayıp sonradan ortaya çıkarsa işsahibi, gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorundadır; bildirmezse eseri kabul etmiş sayılır.”

denilmektedir. Bu nedenle kesin kabul en az geçici kabul kadar önemlidir.

           

6098 sayılı Borçlar kanununun “Eserin kabulü” başlıklı 478.inci maddesine göre;

“ayıplı bir eser de teslim tarihinden başlayarak taşınmaz yapılarda ise beş yılın ve yüklenicinin ağır kusuru varsa, ayıplı eserin niteliğine bakılmaksızın yirmi yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.”

Ancak 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 31 maddesi uyarınca yapı denetim görevlileri ve yüklenici , işin fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmamasından ortaya çıkan zarar ve ziyandan onbeş yıl süre ile müteselsilen sorumludur.

           

KESİN HESAP VE HAKEDİŞ

YİGŞ 40.ıncı maddesinde yer alan hükümlere işlem yapılır.

Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde; kesin hakediş raporu düzenlenmesine işin geçici kabulü yapıldıktan sonra başlanır ve sözleşme ve eklerinde öngörülen hükümler çerçevesinde kesin hesap işlemleri gerçekleştirilir. (YİGŞ 40.2)

Kesin hesap;

Anahtar teslimi götürü bedel işlerde as-built projeler ile geçici kabul ve sonrasında oluşan iş artış-eksilişleri içermektedir.

Birim Fiyat Teklif istemde ise kesin metrajlar ve hesapların hazırlanması içermektedir.

           

Kesin hesapların ve kesin kabul tutanağının idarece onaylanmasından sonra, bunlara ilişkin onay tarihlerinin sonuncusundan başlamak üzere en çok otuz gün içinde, idarece onaylanmış kesin hesaplara dayalı olarak, yapı denetim görevlisi tarafından kesin hakediş raporu düzenlenir. (YİGŞ 40.8)

Bu açıdan ATGB işlerde kesin hesap olarak değerlendirebileceğimiz kesin hesap iş artış-eksilişlerini kesin kabul sonrasında yapmak uygundur.

           

AS-BUİLT PROJE

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 11.7 inci maddesi gereği;

İşlerin geçici kabulü yapıldıktan sonra, uygulama projeleri ister idarece verilmiş, ister yüklenici tarafından hazırlanarak idarece onaylanmış olsun, uygulama sırasında yapılmış değişiklikleri de içeren ve işin bitmiş durumunu gösteren nihai projeler, yüklenici tarafından bedelsiz olarak hazırlanıp orjinalleri idareye teslim edilmelidir.

YAZIŞMA VE VEKİL

İdare, yüklenici ve yapı denetim görevlisi arasındaki her türlü iletişim, yazılı olarak yapılır.

Sözleşmeye göre herhangi bir kişi tarafından bir izin, onay, belge, olur verilmesi, veya tespit yapılması, ihbar, çağrı veya davette bulunulması gerektiğinde, bunlar taraflar aksini kararlaştırmadıkça yazılı olacaktır. (YİGŞ-5)

Yüklenici vekili, Sözleşme konusu işle ilgili olarak yükleniciyi temsil eden, o iş için yükleniciden noterce düzenlenmiş bir vekaletname ile tam yetki almış ve idarece kabul edilmiş olan gerçek kişidir. (YİGŞ-4)

 

ALL-RİSK SİGORTASI

Yüklenici, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı, geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır. (4735-9)

1)      Sigortaya esas alınacak bedeller, işin kendisi için sözleşme bedeli, her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ve benzeri için ise piyasa rayiçlerine göre hesaplanan bedellerdir.

2)      Ödenen toplam hakediş tahakkuk tutarının (fiyat farkları dahil) poliçedeki sigorta bedelini aşması halinde, zeyilname ile sigorta bedelinin artırılması zorunludur.

3)      Poliçede öngörülen sigorta bitiş tarihinin süre uzatımı veya cezalı çalışma sebebiyle aşılması halinde, zeyilname ile sigorta süresinin uzatılması zorunludur.

4)      Sigorta poliçesinde; idare işveren sıfatıyla, yüklenici işi gerçekleştiren sıfatıyla yer almalı.

5)      Alt yüklenicilerin vereceği zararların da teminat kapsamı dahilinde olduğu belirtilmelidir.

6)      Tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranı azami % 2’dir.

7)      Deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranı azami %20’dir. Bunun dışında kalan riskler için koasürans uygulanmaz.

8)      Muafiyet ve koasürans kısmına isabet eden hasarların karşılanması yüklenicinin sorumludur.

9)      Sigorta şirketlerinin uygulamalarında kullandığı bedeller esas alınarak mali mesuliyet sigortası olmalıdır.

10)  İdarenin yazılı izni dışında; genişletilmiş bakım devresi teminatı hariç, poliçenin geçici kabul tarihinden önce iptal edilemeyeceği ve süresinin kısaltılamayacağı, genişletilmiş bakım devresi teminatının ise kesin kabul tarihinden önce iptal edilemeyeceği hükmünü taşıması zorunludur.

All-Risk sigorta poliçesinin ilk hakediş raporunun düzenlenip tahakkuka bağlanmasından önce idareye verilmesi gerekir.

Aksi halde hakediş tutarı ve öngörülmüş ise avans ödenmez.

Sigorta primlerinin ödendiğine ve sigorta sözleşmesinin yürürlükte olduğuna dair sigortacıdan alınacak bir belgenin her hakedişin tahakkuka bağlanmasından önce idareye sunulması zorunludur.

 

YÜKLENİCİNİN SORUMLULUĞU

Yüklenici, sorumlu bir meslek adamı olarak fen ve sanat kurallarına uygun olarak işleri yapmayı kabul etmiş gerçek veya tüzel kişidir.

Herhangi bir işin, yapı denetim görevlisinin denetimi altında yapılmış olması yüklenicinin, üstlenmiş olduğu işi bütünüyle projelerine, sözleşme ve şartnamelerine, fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmak hususundaki yükümlülüklerini ve sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Onaylı projeye ve/veya teknik belgelere göre işi yapmakla yükümlüdür.

TTK ve TBK açısından yüklenici basiretli tacirdir.

Basiretli : Gerçeği görebilen, uzağı görebilen, basireti olan, sağgörülü

Bu projenin ve/veya teknik belgelerin iş yerinin gereklerine, fen ve sanat kurallarına uygun olduğunu, ayrıca işin yapılacağı yere, kullanılacak her türlü malzemenin nitelik bakımından yeterliliğini incelemiş, kabul etmiş ve işin teknik sorumluluğunu üstlenmiş sayılır.

Yüklenici bütün işleri yapı denetim görevlisinin, sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği talimata göre yapmak zorundadır.

Yüklenici, kendisine verilen projelerin ve/veya şartnamelerin, teslim edilen işyerinin veya malzemenin veyahut talimatın, sözleşme ve eklerinde bulunan hükümlere aykırı olduğunu veya fen ve sanat kurallarına uymadığı hususundaki karşı görüşlerini teslim ediliş veya talimat alış tarihinden başlayarak on beş gün içinde (özelliği bakımından incelenmesi uzun sürebilecek işlerde, yüklenicinin isteği halinde bu süre idarece artırılabilir) idareye yazı ile bildirmek zorundadır.

Bu sürenin  aşılması halinde yüklenicinin itiraz hakkı kalmaz.

Yüklenicinin iddia ve itirazlarına rağmen, idare işi kendi istediği gibi yaptırdığı takdirde yüklenici, bu uygulamanın sonunda doğabilecek sorumluluktan kurtulur.

 

YAPI DENETİMİN YETKİLERİ

1)   Yapı denetim elemanı sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile işi denetlemeye, talimat vermeye,

2)   Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi iş için elverişli olduğu konusunda incelemeye,

3)   Malzemenin teknik şartnamelere uygunluğunu inceleyip gözden geçirmek için istediği şekilde ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuarlar da olsun deneyler yapmaya veya yaptırmaya,

4)   İşyerine getirilen malzemenin, teknik şartnamesine veya daha önce alınmış mühürlü örneğine uygun ve işe elverişli olmadığını anladığı takdirde talimatın tebliği tarihinden itibaren on gün içinde söz konusu malzemenin işyerinden kaldırıp uzaklaştırılması için yükleniciye yazılı talimat vermeye,

5)   İşyerine getirilen teknik şartnamesine veya daha önce alınmış mühürlü örneğine uygun ve işe elverişli olmayan malzemenin yazılı talimata rağmen yüklenici tarafından kaldırılmaması durumunda bütün zarar ve giderleri yükleniciye ait olmak üzere, işyeri çevresi dışına çıkarmaya,

6)   İşin onaylı projesine, teknik şartnamesi, fen ve sanat kurallarına aykırı olarak kusurlu yapıldıkları anlaşılan iş kısımlarını yıktırıp yükleniciye yeniden yaptırmaya,

7)   Kabul edilen malzemeden mümkün olanların mühürlü örneklerinin işin geçici kabulüne kadar saklanmasını sağlamaya,

yetkilidir.

 

TUTANAĞA BAĞLANACAKLAR

YİGŞ gereği aşağıdaki konularda Yapı Denetim görevlisi ile yüklenici veya vekili birlikte tutanak düzenlenmesi zorunludur.

1)      Gerek işin yapımı sırasında ve gerekse kesin kabule kadar olan sürede tespit edilen eksik, hatalı ve kusurlu imalatlar veya şartnamesine uygun olmayan malzemelerin incelenmesi,

2)      Çalışan alacaklarının tespit (işçi temsilcisi de yer alır),

3)      Geçici kabul talebi ön incelemesi,

 

TEMİNAT MEKTUBU

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 56.10 uncu maddesinde;

“Fiyat farkı ödenmesi öngörülerek ihale edilen işlerde fiyat farkı olarak ödenecek bedelin, sözleşme bedelinde artış meydana gelmesi halinde ise bu artış tutarının yüzde altısı oranında teminat olarak kabul edilen değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden hesaplanan ek kesin teminat, hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.” denilmektedir.

Buna göre;

• Fiyat farkı bedeli
• Sözleşme artış bedeli

üzerinden ek kesin teminat alınır.

 

TEMİNAT SÜRESİ

YİGŞ’nin 42.inci maddesi gereğinde

• Geçici kabul ile kesin kabul tarihi arasında geçecek süre teminat süresidir.
• Teminat süresi, sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa on iki aydan az olamaz.
• Ancak sözleşme kapsamında yapım işiyle birlikte ifası istenen montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait teminat ve/veya garanti süreleri işlerin özelliğine göre arttırılabilir veya eksiltilebilir.
• Bu süreler sözleşme veya eklerinde belirtilir.

Kesin teminat mektuplarının süresi, ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir. (YİİUY – 56.6)

 

ÇALIŞANLARLA İLGİLİ BİLGİLER

YİGŞ 34.üncü maddede yüklenicinin çalıştırdığı teknik ve idari personel ile işçilerin çalışma şartları ve hakları yer almaktadır. Yapı denetim açısından dikkat edilmesi gerekenler:

• Yüklenici veya alt yükleniciler tarafından ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığını kontrol ederek ücretleri ödenmeyen varsa yükleniciden ve alt yüklenicilerden istenecek bordrolara göre bu ücretlerin yüklenici hakedişinden ödenmesini sağlayacaktır.
• Çalışanlar, hakediş düzenleneceği ilan tarihinden başlamak üzere bir hafta içinde yapı denetim görevlisine başvurabilirler.
• Alacaklar, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır.
• Bu tür alacakların üç aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
• Alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı elemanların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur.
• Bildirilen alacak iddiaları, yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları ile varsa puantaj ve daha önceki hesap pusulalarından incelenip anlaşmaya varılan miktarların (üç aylık ücret tutarını geçmemek üzere) yüklenici tarafından bordroya bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir.
• Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, personele yaptığı ödemelerin bordrolarından (yüklenici veya vekili imzalı) birer suretini, bordroların düzenlenme tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, yapı denetim görevlisine verecek ve bu bordrolarda teknik ve idareci personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.

! İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu v.b. ile bunlara ait ikincil mevzuata (ör. Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği) dikkat edilmesi gerekmektedir.

SORUMLULUK VE CEZA

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 28 ve 31 maddelerinde kamu personelinin sorumlulukları belirtilmiştir.

Yapı denetim görevlilerinin sorumluluğu

 Madde 31- Yapı denetimini yerine getiren idare görevlileri, denetim eksikliği nedeniyle işin fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmamasından ortaya çıkan zarar ve ziyandan onbeş yıl süre ile yüklenici ile birlikte müteselsilen sorumludur. Ayrıca haklarında 28 inci madde hükümleri uygulanır.

     

Görevlilerin ceza sorumluluğu

Madde 28- Muayene ve kabul komisyonlarının başkan ve üyeleri, yapı denetim görevlileri ve ihtiyacın karşılanma sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin, görevlerini kanunî gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturulması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.

     

   Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar.

4708 sayılı Yapı Denetim Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca;

‘Denetçi mimar ve mühendisler, proje müellifleri, laboratuvar görevlileri ve yapı müteahhidi ile birlikte kusurları oranında yapı kullanma izninin alındığı tarihten itibaren, yapının taşıyıcı sisteminden dolayı on beş yıl, taşıyıcı olmayan diğer kısımlarda ise iki yıl sorumludur.’

Yangın Yönetmeliğinin 6 ıncı maddesi uyarınca;

‘Yönetmelik hükümlerine uyulmaması sebebiyle meydana gelen yangın hasarlarından dolayı;

a) Yapı inşasında yer alan yapı sahipleri, işveren ve işveren temsilcileri,

b) Tasarımda, uygulamada ve denetimde görevli mimar ve mühendisler,

c) Yapı denetimi kuruluşları,

ç) Müteahhitler, imalatçılar ve danışmanları,

kusurlarına göre sorumludur.’

KAMU ZARARI

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi uyarınca kamu zararı;

‘(…)kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır’

‘İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması’ (a bendi)

‘İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması’ (d bendi)

sonucu kamu kaynağında meydana gelen eksiliş kamu zararı olarak nitelendirilmiştir.

‘tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir.’

‘yapılmamış inşaat, onarım ve üretimi yapılmış veya bitmiş gibi gösteren gerçek dışı belge düzenlemek suretiyle kamu kaynağında bir artışa engel veya bir eksilmeye neden olanlar ile bu gibi kanıtlayıcı belgeleri bilerek düzenlemiş, imzalamış veya onaylamış bulunanlar hakkında Türk Ceza Kanunu veya diğer kanunların bu fiillere ilişkin hükümleri uygulanır. Ayrıca, bu fiilleri işleyenlere her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemelerin iki katı tutarına kadar para cezası verilir.’

5237 sayılı Türk Ceza Kanunun;

• 204: Resmi belgede sahtecilik
• 205: Resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
• 206: Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan
• 250: İrtikâp
• 251: Denetim görevinin ihmali
• 257: Görevi kötüye kullanma

 

 

 

KAMU İHALE MEVZUATI - 4734

Kanunun temel ilkesi saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamaktır.

 

İLKELER

§  Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri birarada ihale edilemez.

§  Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.

§  Eşik değerin veya parasal limitlerin altında kalmak ya da bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümlerin uygulanmasından kaçınmak amacıyla yapım işleri kısımlara bölünemez.

§  Pazarlık usulü ile ihale yapılması ve doğrudan temin yoluyla ihtiyaçların karşılanması ise ancak Kanunda belirtilen özel hallerde mümkündür.

 

KURALLAR

§  İlk yıl için öngörülen ödenek proje maliyetinin % 10’undan az olamaz ve başlangıçta daha sonraki yıllar için programlanmış olan ödenek dilimleri sonraki yıllarda azaltılamaz.

§  Öngörülen ödeneklerin kullanılmasına imkan verecek süre dikkate alınarak, idarelerce ihalelerin zamanında yapılması, birden fazla yılı kapsayan ve yatırım niteliği olan işlerde (doğal afetler nedeniyle yapılması gerekenler hariç) ise yılın ilk dokuz ayında ihalenin sonuçlandırılması esastır.

§  Yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir.

§  Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur.

§  Doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir.

§  Her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir.

§  Uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir.

§  İdarelerce bütçesinin programlanmasında, ihalede ise isteklilerce verilen tekliflerin karşılaştırılmasında kullanılmak üzere tespit edilen yaklaşık maliyet isteklilere duyurulmaz.

 

PROJE, MAHAL LİSTESİ VE METRAJ

Yaklaşık maliyetinin hazırlanması ile buna bağlı olarak ihalesinin yapılması için aşağıdaki çalışmaların yapılması zorunludur.(YİİUY-9)

a)      Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının; ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise, mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.

b)      Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.

c)      Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.

d)     Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda yapılacağının belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde iş kalemi ve/veya iş grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.

e)      Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, iş kaleminin adını, yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar.

f)       Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı olarak imalat iş kalemleri veya iş gruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir.

Anahtar teslim götürü bedel sözleşmeye dayalı işlerde uygulama projesi üzerinden ihaleye çıkılması ve projelerde yapının her türlü ayrıntısının belirtilmesi şartı nedeniyle proje ve teknik şartname önemlidir.

Birim fiyat sözleşmeye dayalı işlerde ön veya kesin projeler üzerinden ihaleye çıkılması nedeniyle iş kaleminin ayrıntılı özelliği, birim fiyata dahil ve hariç unsurlarını gösteren tarif ile mahal listesi ve metraj önemlidir.  

 

TEKNİK ŞARTNAME

İşin teknik ayrıntıları ve şartları ile projesini de kapsayan teknik şartnameler hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilmek zorundadır.(YİİUY-17) Teknik şartname hazırlanırken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.

a)      Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.

b)      Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.

c)      Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.

 

YAKLAŞIK MALİYET

İdarece, işin ihalesi yapılmadan önce her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve bu dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.

Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır.

Ancak, işin özelliğinden dolayı, idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, yaklaşık maliyet de bu kapsamda hesaplatılabilir.

Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda yaklaşık maliyeti oluşturan unsurlar, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan ilgili endeksler üzerinden güncellenir.

Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespitinde

• İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlerin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar,
• Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler,
• İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler,
• Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren, konusunda deneyimli kişi ve kuruluşlardan alınacak, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin maliyetler,
• İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri,

Esas alınır.

Bunlardan birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanılabilir.

 

ÖZEL FİYAT VE RAYİÇ

Piyasa araştırmasına dayalı fiyat tespitlerinde

§  İş, imalat ve/veya malzemenin yapımcılarından, üreticilerinden, ana bayilerinden, toptancılarından, yetkili satıcılarından ve satıcılarından fiyatlar veya proforma faturalar alınmak ve gerekli karşılaştırmalar yapılmak suretiyle uygun fiyatlar belirlenir.

§  Tereddüt edilen fiyatların gerçek piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığı hususu Ticaret ve/veya Sanayi Odalarından alınacak yazılı rayiçlerle netleştirilir.

Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda;

§  Fiyatı tespit edilecek iş grubu, iş kalemi veya malzemenin ayrıntılı özellikleri ve standardına yer verilir, fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar Katma Değer Vergisi hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan fiyat bildirimleri ve proforma faturaları dikkate alınmaz.

 

İŞİN SÜRESİ

İşyeri teslim tarihinden itibaren tamamlanarak geçici kabule hazır hale getirilmesi gerek süredir.

Sürenin hesaplanmasında; havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alınır.

Havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler sözleşmede belirtilse dahi işin bitiminde bu devre dikkate alınmaz.

Ancak İdare, Yükleniciden teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu dönemde çalışmasını isteyebilir.

Zorunlu nedenlerle ertesi yıla sari hale gelen işlerde, çalışmaya uygun olmayan devre, ödenek durumuna ve imalatın cinsine göre dikkate alınır.